Bajzel kosztuje. Także w świecie cyfrowym.

Minimalizm w ostatnich latach ma wielu fanów i nie dziwię się temu, bo mi również raczej po drodze z wartościami które za nim stoją - na przykład pragmatyzmem, ograniczaniem konsumpcji i nie łapaniem się zbyt łatwo na różnego rodzaju gadżeciarstwo.

Tytuł nowej książki autora Deep Work (Newport 2016) chwytliwie nawiązuje do minimalizmu. W miejscu problemów dostrzeganych w fizycznym świecie, które ta filozofia często punktuje i próbuje leczyć, umieszcza jednak "świat cyfrowy".

Skupienie się na tej "wirtualnej" rzeczywistości w książce Digital Minimalism (Newport 2019) jest moim zdaniem strzałem w dziesiątkę. Nawet, jeśli w fizycznym świecie potrafimy nie otaczać się zbędnymi przedmiotami i trzymać porządek, to wygląda na to, że online wciąż możemy mieć spory problem.

Prawdziwa waluta, którą płacisz za usługi: Twój czas

Statystyki są nieubłagane i pokazują, że dajemy się wodzić za nos korporacjom chcącym przyciągnąć naszą uwagę i czas. Średni czas spędzany przy ekranach to 7.7 godziny . Średnio odblokowujemy smartfona 110 razy dziennie . Przyznam, że trochę nie wierzyłem dopóki nie zerknąłem na swoje statystyki i nie przekonałem się że u mnie wygląda to nawet gorzej.

Czemu tak się dzieje? W dużej mierze dlatego, że produkty projektowane są tak, żeby wykorzystywać słabości naszego mózgu i de facto wywoływać uzależnienie behawioralne. "Smartfon to automat do gry" - autor cytuje jednego z rozmówców. "Nigdy nie wiesz jakie powiadomienie dostaniesz". A model biznesowy portali takich jak Facebook wymaga, by w aplikacjach i na stronach spędzano jak najwięcej czasu. Niezależnie od kosztów ponoszonych przez jego użytkowników.

Tezy brzmią może wojowniczo, ale sama książka jak to u jej autora zwykle bywa jest napisana w wyważony sposób. Myślę, że nie uderza przesadnie w emocje i nie szuka konfliktu (a na pewno nie w sposób w jaki robią to media), a zamiast tego stara się w konstruktywny i bardziej racjonalny sposób przemówić do naszego rozsądku i pokazać oryginalną perspektywę na to, jak świat zmienił się pod wpływem niedawnych technologii.

Trendy w walce z okupantem ;)

Sporo osób samemu dostrzega różnego rodzaju problemy w sposobie w jaki korzysta z nowych technologii i właśnie te doświadczenia znalazły są pod lupą autora. Z jednej strony przygląda się on różnym niszowym, ale zauważalnym trendom takim jak np.:

• rezygnacja przez ludzi z uczestnictwa w portalach społecznościowych,
• celowe ograniczanie możliwości swojego smartfonu,
• zastępowanie smartfonów "głupimi" telefonami,
• wymyślanie własnych reguł pozwalających zredukować czas spędzany przy ekranie.

Tego typu działania mogą się wydawać odcinaniem się od korzyści i okazji jakie się przed nami dzisiaj rozpościerają. Jak przekonuje autor, to jednak nie cały obraz i wszystko zmienia się kiedy popatrzymy na koszty korzystania z tych usług. Waluta, którą płacimy jest w końcu nieodnawialna.

Książka proponuje rewizję sposobu, w jaki korzystamy ze swoich urządzeń i aplikacji i ułożenie swojego cyfrowego świata na nowo. Powinniśmy móc korzystać z benefitów które są tego warte, ale nie ponosić ogromnych kosztów, do jakich pcha nas model biznesowy firm. Inaczej działamy wbrew własnym interesom.

Podsumowanie

Myślę, że książka jest warta przeczytania, bo żeby naprawdę zmienić coś w swojej relacji z technologią potrzebne jest trochę filozofii i przemyślenie swoich wartości. Książka w tym mocno pomaga. Prawdopodobnie żaden artykuł typu tips&tricks nie jest nam w stanie zastąpić takiej dłuższej i przemyślanej czytanki. A ta jest naprawdę dobrze napisana, dlatego gorąco polecam!

Lista odniesień

1. Newport, C. (2016). Deep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World. 1st ed.
2. Newport, C. (2019). Digital Minimalism: Choosing a Focused Life in a Noisy World. 1st ed.