PNŚ #1. "Hit Refresh". Jak naprawić korporację? - wg CEO Microsoftu

To jest podcast "Programowanie na śniadanie". Słuchasz odcinka numer 1. Dziś powiem o tym, co można znaleźć w wydanej niedawno książce CEO Microsoftu Satya Nadelli i jeśli jej nie czytałeś albo nie czytałaś, to może ten odcinek pozwoli Ci ocenić czy warto po nią sięgnąć, zwłaszcza jeśli interesujesz się przyszłością branży IT i w szczególności Microsoftu.

intro

Hit Refresh - przedstawienie książki

Cześć, z tej strony Paweł, witam Cię serdecznie w pierwszym odcinku podcastu "Programowanie na śniadanie". W tym nagraniu podzielę się wrażeniami z książki prezesa Microsoftu Satya Nadelli którą wydał jesienią i która nazywa się "Hit Refresh" (o ile wiem nie ma jeszcze polskiego tłumaczenia). Książka zgodnie z tym co widzimy już na okładce mówi o odnowie Microsoftu i poszukiwaniu wizji która pchnie nie tylko samą firmę, ale świat korzystający intensywnie z technologii w lepszą przyszłość.

W podcaście nie będę chciał oczywiście zdradzać wszystkich smaczków książki, żeby nie zepsuć zabawy tym którzy zdecydują się ją przeczytać, ale też nie jest to kryminał gdzie można jednym zdaniem zdradzić zakończenie, a raczej długi esej w którym poruszanych jest sporo wątków.

Sam autor wskazał, i o tym warto wspomnieć, że książka jest skierowana do pracowników Microsoftu, klientów i partnerów. Sam nie zaliczam się do pracowników Microsoftu, natomiast jako programista w technologiach związanych z .NET-em i użytkownik wielu produktów firmy znalazłem tam wystarczająco dużo ciekawych wątków, żeby przeczytać a właściwie przesłuchać książkę z zainteresowaniem.

Żeby nadać temu odcinkowi jakąś strukturę, wybrałem trzy tematy z książki które mnie zainteresowały i w takich trzech punktach spróbuję ją przedstawić.

jingiel

Wybrane wątki

1. Microsoft = zepsuta korporacja?

Pierwszy punkt który wydał mi się ciekawy, a może nawet zachęcił do przeczytania książki, to krytyczne spojrzenie na korporacyjną kulturę. W Polsce samo słowo korporacja wydaje się mieć bardzo negatywny wydźwięk i używamy go często potocznie żeby określić dużą firmę, pewnie traktującą pracowników jak trybiki w maszynie i jeszcze koszmarnie nieefektywną gdzie projekty idą do kosza a czas jest marnowany na bezowocne spotkania.

Microsoft ze swoją 8-poziomową hierarchią i ponad 120 000 pracowników przez lata dorobił się masy podobnych problemów, o których w książce jest wyraźna mowa. Mimo że praktycznie cała książka jest napisana bardzo dyplomatycznie, to dużym plusem jest to, że Nadella nie unika trudnych tematów i taktownie ale jednoznacznie mówi o problemach i wyzwaniach które narosły przez lata.

I tak mówiąc o historii firmy punktuje przesadną biurokrację, uprawianie politycznych gierek wewnątrz firmy, brak wizji u wielu menedżerów i ich arogancję i co najgorsze to jakby utrwalenie się i akceptację takiego stanu rzeczy w kulturze firmy.

Odnowa kultury firmy jest w zasadzie myślą przewodnią całej książki. I może właśnie z tego powodu zainteresuje ona tych z nas którzy pracują w innych korporacjach, które w podobny sposób z czasem mogą się degradować mając jakąś naturalną tendencję do tego. I w szczególności dobrym pytaniem na które prezes Microsoftu próbuje odpowiedzieć jest to, jak taką firmę naprawić.

Jego odpowiedź i sposób jaki wybrał można streścić w jednym zdaniu: należy skupić się na kulturze firmy. I ta nowa kultura jest w książce określona jako "growth mindset" czyli w wolnym tłumaczeniu "sposób myślenia skierowany na rozwój". Przeciwieństwem ma być "fixed mindset", czyli po prostu robienie tego co zawsze dotąd robiliśmy.

Na koniec tego punktu zacytuję jeszcze jedno zdanie, które mi się szczególnie spodobało i które wiąże się z kulturą: "Spędzamy w pracy zdecydowanie zbyt dużo czasu, żeby nie miała ona głębszego znaczenia".

2. Po co Microsoft istnieje?

Drugim wątkiem, po opisanej przed chwilą kwestii kultury organizacji, jest poszukiwanie tożsamości firmy i celu jej istnienia. Wizją Billa Gatesa i Paula Allena z roku 1980, z czasów początku firmy był "komputer w każdym domu" i teraz po prawie 40 latach warto na pewno zrewidować aktualność tego celu.

Taką wizję Satya Nadella również formułuje w książce. Może nie jest tak zwięzłą jak wcześniej wspomniany "growth mindset" opisujący kulturę pracy do której firma chce dążyć, ale ta wizja pojawia się w kilku miejscach książki i jest formułowana na dwa sposoby.

Jednym z nich jest określenie celu jako dążenia do "demokratyzacji technologii" i uczynienia jej dostępną dla wszystkich i na całym świecie, a nie tylko w krajach rozwiniętych. I duża część konkretnych przykładów które znajdziemy dotyczy sztucznej inteligencji i udostępnienia prostych i tanich narzędzi, które pozwolą zastosować ją nawet w malutkich firmach, a nie tylko w tych posiadających drogie narzędzia i dość specjalistyczną wiedzę ekspercką. Sztuczna inteligencja jest nawet zestawiana z wynalazkiem druku Gutenberga i w ogóle w książce widać dużą wiarę w ten kierunek rozwoju technologii.

Przejawem demokratyzacji technologii o której mowa jest też chmurowy model usług, w którym wiele bardzo zaawansowanych narzędzi dostajemy jako drobni developerzy za darmo albo dosłownie za grosze, co umożliwia nieskrępowane tworzenie i eksperymentowanie.

Drugim z powtarzających się sformułowań tożsamości Microsoftu, obok tej "demokratyzacji technologii" jest "poprawa produktywności każdej osoby i każdej organizacji na świecie, aby mogły robić więcej i osiągać więcej".

Myśl, która za tym idzie to chyba przede wszystkim mobilność, możliwość używania wielu spersonalizowanych i synchronizujących się ze sobą urządzeń, ogólnie duża integracja oprogramowania z chmurą.

3. Prywatność i chmura

Trzecim i ostatnim punktem, który wybrałem z książki jest spojrzenie prezesa Microsoftu na temat prywatności. I to tylko jeden z wątków poruszanych w książce, ale całkiem interesujący bo Satya Nadella nie unika najtrudniejszych dla jego firmy tematów w tej kwestii.

I tak dosyć niespodziewanie dla mnie odnosi się bezpośrednio do informacji przekazanych w 2013 roku mediom przez Edwarda Snowdena. Microsoft został tam bardzo jednoznacznie wskazany jako firma która bez żadnej wiedzy użytkowników pomagała rządowi w ich inwigilacji dostarczając dane ze SkyDrive'a (obecnie OneDrive'a), poczty Outlook.com oraz dając dostęp do rozmów Skype.

Co więcej, Nadella nie próbuje dementować tych informacji, a raczej wyraża ubolewanie że jako firma ze względu na sądowe nakazy nie mogą otwarcie informować o skali zapytań o prywatne dane i jasno stawia się po stronie walczących o prawo do kontroli prywatności w Internecie.

Widać, że temat naruszania prywatności jest bardzo niewygodny dla firmy biznesowo, bo obniża zaufanie do usług w chmurze. Natomiast sposób mówienia o temacie daje do zrozumienia, że CEO Microsoftu bardzo dobrze rozumie temat i jego stanowisko zdaje się być przemyślane.

Widzi on zarówno potrzebę rozwiązań politycznych które będą pozwalały firmom na pomaganie w śledztwach w sposób pozwalający zachować transparentność i unikać nadużyć. Jednocześnie widzi, że rządy są jakie są i zaufanie do oprogramowania musi być już częścią projektu systemów. Stąd np. otwieranie kodu źródłowego, wiele warstw szyfrowania w centrach danych i wspieranie inicjatyw wraz z Apple czy Google utrudniających masowe zbieranie danych o użytkownikach.

Podsumowanie

To już wszystkie z trzech punktów, które na dziś wybrałem. Być może takie streszczenie książki w zupełności Ci wystarczy, a może zechcesz po nią sięgnąć. Gdyby decyzja była trudna, to podsunę jeszcze kilka wątków, o których tu nie mówiłem ale znajdziesz je w książce. I tak można tam poczytać o:

• zaskakującym romansie Microsoftu z odwiecznymi wrogami czyli Linuksem, Apple i Google,
• dowiedzieć się jak dosadnie następca Steve'a Ballmera odnosi się do narzekających managerów w firmie,
• posłuchać jak odnosi się do zarzutów o dyskryminację kobiet, a konkretnie o jedną z jego wypowiedzi dot. płac,
• dowiedzieć się czy Microsoft zdecydował się ryzykować atak północnokoreańskich hackerów żeby bronić wolności słowa,
• poczytać o komputerze kwantowym który budują,
• w końcu zobaczycć jak prezes postrzega rynek smartfonów i jak widzi miejsce Microsoftu w tym obszarze który wielu z nas pewnie interesuje, a w którym jak się wydaje Microsoft przegrał.

Dziękuję Ci serdecznie za przesłuchanie tego odcinka. Zachęcam bardzo mocno do subskrypcji podcastu "Programowanie na śniadanie" w aplikacji której używasz. Jeśli zechcesz podzielić się nim ze znajomymi programistami, będę niezmiernie wdzięczny. Jeśli nie na facebooku to może chociaż na LinkedIn gdzie i tak nikt nie zagląda?

Dzięki raz jeszcze i do usłyszenia w kolejnym odcinku!

outro